اگر بخواهیم تعریف خاصی از نشاط اجتماعی داشته باشیم میتوان گفت نشاط در زندگی، ترکیبی است از شرایط فردی و اجتماعی و در واقع خود نشانهای است از نگرشهای مثبت نسبت به جهان و محیط پیرامون آن.
سایت خبری تحلیلی صدای استان:
مقولهی نشاط اجتماعی بیشتر در حیطه علوم جامعهشناسی مورد بررسی قرار میگیرد. این فاکتور ارزشمند در جامعه نبایستی مورد غفلت قرار گیرد. زیرا که نبود نشاط در بین افراد سبب کاهش رشد و پویایی میگردد. برنامهریزی مسئولین برای نشاط اجتماعی از اصلیترین نیازهای زندگی میباشد. زیرا افراد، خود کمتر فرصت پیدا میکنند به خودشان و نیازهای اینچنین که دارند، فکر کنند و مستعد افسردگی هستند.
همه ما میدانیم که جامعهای بانشاط است که استعدادهای افراد آن شکوفا شده و رفاه و امنیت برای آحاد آن جامعه وجود داشته باشد؛ در مقابل نیز، جامعه افسرده، خموده و غمگین، هر روز بر مسائل آن افزوده شده و کمکم رو به انحطاط میرود.
اگر بخواهیم تعریف خاصی از نشاط اجتماعی داشته باشیم میتوان گفت نشاط در زندگی، ترکیبی است از شرایط فردی و اجتماعی و در واقع خود نشانهای است از نگرشهای مثبت نسبت به جهان و محیط پیرامون آن.
نشاط در زندگی شامل: احساس خوشبختی، اعتماد متقابل و احساس تعهد و موارد مشابه است که همه در دسته فرهنگی قرار دارند. به طور کلی میتوان گفت: نشاط تحت تأثیر جامعه و شرایط فرد به فرد انسانها قرار دارد. در صورت تحقق نشاط اجتماعی در یک جامعه شاهد آثار مثبتی خواهیم بود که شامل موارد زیر میشوند.
علاوه بر موارد اثرگذار بر روی نشاط اجتماعی که گفته شد مواردی مانند مقبولیت اجتماعی، امید به آینده، عدالت اجتماعی، پایبندی به باورهای دینی، همبستگی از عواملی هستند که در نشاط اجتماعی مؤثرند. این عوامل را در مجموع میتوان در قالب سرمایه فرهنگی و سرمایه اجتماعی بیان کرد. نشاط اجتماعی تک علتی نیست، بلکه در کاهش و ارتقای آن مجموعهای از علتها دخالت دارند که محیط اجتماعی، شخصیت فردی و فرهنگ حاکم بر جامعه مهمترین آنها هستند.
در پژوهشی امید به آینده، مهمترین عامل شادکامی اجتماعی است و پس از آن احساس مقبولیت اجتماعی، ارضای نیازهای عاطفی، پایبندی به ارزشهای دینی، بالا رفتن سن افراد، احساس عدالت توزیعی، فضای مناسب اخلاقی عمومی و احساس امنیت قرار داشتند.
یکی از مواردی که سبب افزایش نشاط اجتماعی در یک جامعه میشود جشنهای جمعی عمومی است. جشنها که معمولاً به صورت گروهی برگزار می شوند، تعدادی از افراد گرد هم آمده و با تمسک به یک موضوع خاص، به تبادل احساسات و عواطف نسبت به هم میپردازند.
این گونه جشنها هر کدام برای خود و روشها آیینهای خاص دارند. از سوی دیگر، برگزاری جشنهای دسته جمعی ضمن اینکه به کنش جمعی میانجامد، شادابی، کاهش تنشهای عاطفی، رفع تیرگیهای روابط بین افراد و کاهش کشمکشهای اجتماعی را به همراه دارد.
بنابراین میتوان گفت که برگزاری جشنها همانند مناسک دینی، از جمله عوامل ایجاد همبستگی، انسجام و وفاق اجتماعی هستند.
راهکارهای افزایش نشاط اجتماعی
تهیه و تنظیم : سمیه یزدان پناه کارشناس ارشد مرکز مشاوره معاونت اجتماعی فرماندهی انتظامی استان بوشهر
راهکارهایی در زمینه افزایش شادی و نشاط اجتماعی
نشاط و شادابی یکی از نیازهای اساسی انسان به شمار میآید شاد زیستن آرزوی دیرینه بشر است. احساس شادی از یک سو انسانها را برای زندگی بهتر و بازدهی بیشتر آماده میکند و از طرفی دیگر به دلیل ویژگی مسری بودن آن، وابستگیهای فرد را با محیط گسترده میکند. در کل افراد در تکاپوی شادی و نشاط هستند و بیش از هر چیز به شادی و تفریح نیاز دارند، حال افزایش این نشاط و سرزندگی و امیدآفرینی فردی و اجتماعی مفهومی بیش از یک احساس شادی و رضایت و خرسندی سطحی و معمولی دارد. به تجربه ثابت شده شادی و نشاط ماده اولیه تغییر جامعه و تحول و تکامل درونی انسانهاست. در جامعه خوشحال و خرسند تولید بهتر، اشتغال بیشتر و اقتصاد سالمتر خواهد بود و بدون شک چنین محیطی امنیت اجتماعی و فردی راحتتر بدست میآید. در محیط شاد ذهن انسان پویا، زبانش گویا و استعدادش شکوفا میشود شاد بودن جامعه یکی از عوامل مؤثر به توسعه اقتصادی – فرهنگی و اجتماعی و سیاسی است و باعث کاهش نابسامانیهای خانوادگی و افزایش میل و رغبت تحصیلی و دل به کار دادن و افزایش تولید میشود. لذا در جامعه شاد و خوشحال افراد مشارکت موثرتر و هدفمندتری در امور ملی خواهند داشت. در عصر جدید و در شرایطی که تکنولوژی، عرصههای زندگی و زیستی انسان را درنوردیده است. توجه به جریان شادی واقعی که روح آدمی را در کنار جسم او نوازش میدهد اهمیت سترگی یافته است. چرا که شادی و نشاط نقش مهمی در تامین و ارتقای سلامت فرد و جامعه دارد و میتواند در کنار حس خرسندی و امید و اعتماد، سرعتدهنده تحقق توسعه ملت باشد.
پس پویایی و تحرک جامعه تا حد زیادی به فراوانی عناصر شادیآفرین مشروع و کاهش اضطراب، افسردگی و غم در جامعه بستگی دارد، عدم یا کاهش وجود نشاط و شادابی موجب ایجاد آسیبها و نابهنجاریهای گسترده اجتماعی و فرهنگی میشود، لذا میتوان گفت: وضعیتهای اجتماعی نابسامان و ملالآور و پراضطراب یکی از عوامل اصلی توقف استعدادها و اندیشه در جامعه است که میتواند روابط فرد با اجتماع را مختل نموده و به تدریج نیروی انسانی را ضعیف کرده، قوای جسمی و فکری انسان را فرسوده و انسانها را برای قبول ضعف و ناتوانی آماده میسازد. راهکارهایی برای ارتقا نشاط در زیر اشاره می شود.
۱-داشتن لبخند بر لب در برخوردهای اجتماعی و دوری از عبوس بودن: اخم کردن و مکدر بودن که باعث انتقال انرژی منفی به دیگران می شود.
۲-استفاده از عطر و لباسهای آراسته با رنگهای شاد در منزل و در جامعه متناسب با هنجارهای اجتماعی: به عنوان مثال رنگهای سنگین اما شاد برای خانمها و آقایان وجود دارد که میتواند در محیط کار، جامعه و خانواده استفاده کنند ولی کم توجهی به این امر مهم باعث گرایش افراطی به رنگهای تیره و کدر میشود.
۳- تقویت اعتماد به نفس، اراده و حافظه و تقویت آنها در مسیر پرورش با روشهای کارآمد پیشگیری از فشارهای روانی و ایجاد کنترل بر فشارهای روانی کمک به بالا بردن ظرفیت تحملپذیری و پرهیز از عصبانیتهای زودهنگام ریشهکنی افکار منفی و ناآرام و هیجانهای رنج، به عبارتی باید تلاش کنیم که مشکلات زندگی مانند مسایل اقتصادی تمامی فکر و ذکر افراد را در تمامی لحظات زندگی اشغال نکند و در حد متعادل به افکار مثبت نیز توجه داشته باشند و روحیه امید را در درون خود و با اراده تقویت نمایند
۴-فراگیری بهداشت روانی و پیشگیری از آسیبهای فردی، ایجاد قدرت غلبه بر ترس و ناراحتیهای زندگی
۵-تقویت ارتباطهای اجتماعی و ارتباطهای خانوادگی صحیح و کارآمد
۶-فراگیری ورزشهای فکری و به کارگیری آن در مسیر تعلیم و تربیت، رشد و شکوفایی استعدادها
۷-بکارگیری افکار مثبت و متعادل در زندگی.
۸-پرداخت به عوامل امید بخش و شادی آور مانند رضایت و تحمل
۹-پرهیز از گناه، مبارزه با نگرانی حضور در مجالس شادی، ورزش، سفر و تفریح، تفکر در آفریدههای خداوند
۱۰-یادگیری و اتخاذ شیوه صحیح برخورد با مشکلات و داشتن قضاوتهای مثبت در خصوص افراد و امور و تصویرسازیهای مثبت
سیما فرهمند کارشناس ارشد مرکز مشاوره معاونت اجتماعی فرماندهی انتظامی استان بوشهر