جمعه, ۳۱ فروردین , ۱۴۰۳
کد خبر: 27158
تعداد نظرات: ۰
حمید شاه بندرزاده

به قلم دکتر حمید شاه بندرزاده

تاریخ انتشار: سه شنبه ، 12 فروردین 1399 - 17:52

بحث اینکه بعد از کرونا این وضعیت اقتصادی وحشتناکی که الان باعث رکود بازار شده در دنیا و در کشور خودمان را تحت تاثیر قرارداده به کجا می‌انجامد و چه خواهد شد سئوالی است که پاسخ آن برای همه مبهم مانده است؟

باید به این نکته توجه نماییم که ما قبل از اینکه به انتهای بحران کرونا برسیم و پیک رو پشت سر بگذاریم باید چه برنامه ای را به عنوان استراتژی حرکتمان در فضای اقتصادی پساکرونا داشته باشیم؟!

 

برای اینکه بتوانیم به کنترل و مهار این وضعیت در آینده پرداخته و اینکه سیاست اقتصاد و مدیریت جامعه جهانی چه وضعیتی خواهد داشت و حرکت صحیح چه می بایست باشد، یک سری مسائل لازم است برای خودمان بدرستی تحلیل کنیم، در این راستا مقدماتی را می بایست مطرح کنیم که وضعیت ما چیست؟، اساسا این که خیلی از نقش‌آفرین های بازار و در واقع بخش خرد بازار که اکثریت افرادی که در بازار کار می‌کنند مشاغل مشخص و ثابتی نیستند و شاغلینی هستند که روزانه در بخش های مختلف فعال بوده و به مرور زمان جا افتاده اند و یک هماهنگی نانوشته وجود داشته که مثلاً آرایشگر مکانیک، بنا و کارگر، شغل خودشان را پیدا کرده و به مرور کنار همدیگر داشتند همزیستی می کردند و به شکلی در واقع با یک مزیت نسبی هر کسی در یک شغل قرار گرفته و انجام وظیفه کرده است، ولی از وقتی که بحث کرونا مطرح شده و این ویروس دارد انتشار می یابد، به مرور این مشاغل خود به خود تحت تاثیر قرار گرفته و می گیرند، چون بسیاری از مردم یا قرنطینه و یا خانه‌نشین شده اند و خانه نشین شدن این قشر عظیم و مردمی که در واقع در بازار کار حضور داشته اند باعث شده که بسیاری از مشاغل جایگاه و موقعیت خودشان را از دست بدهند و حقیقت تلخ این است که این مشاغل خود به خود از بازار و از عرصه‌های اقتصادی خارج شده و یا به خارج رانده می شوند . این وضعیت بگونه ای است که حتی بعد از پاک شدن دوره کرونا برگشت این مشاغل به بازار بسیار سخت خواهد شد افرادی هستند که مشاغل خودشون رو به راحتی از دست خواهند داد. حتی تا چندین ماه یا سال ممکن است مردم به مسافرت و یا سفره خانه ها و یا هتلها نروند یا پس از اینکه چندین ماه موهای خود را در منزل کوتاه کرده اند نسبت به آرایشگران کمتر نیازمند باشند!!!

خب حالا اینکه جایگاه دولت چیه و چه اتفاقی می افتد و برای اقتصاد جهانی و کشور چه اتفاقی می افتد، مملو از ابهام است بویژه در بلند مدت.
این افراد بیکار می‌شوند و افرادی که بیکار میشوند، خود به خود مصرف کمتری خواهند داشت و نمیتوانند خرید کنند چون درآمدی ندارند که بخواهند خرج کنند، این درآمد پایین باعث میشه که بازار متوقف شده و از طرفی ‌آنهایی هم که وام گرفته اند (چه کارفرما چه کارگر ویا کارمند) نمی توانند این وامها را بازپرداخت نمایند و رکود بانک‌ها باعث میشه که خیلی از سرمایه‌گذاری‌ها متوقف شده، که خود منجر به متوقف شدن صنعت خواهد شد، که در چرخه بعدی رکود بیشتری را به جامعه تحمیل کرده و این بیکاری را تشدید خواهد کرد یعنی در واقع ما دوچار یک دور باطل یا تسلسل باطل در افزایش بیکاری خواهم شد.

 

بدین ترتیب اقتصاد و بازار
دچار یک معضل جدی خواهد شد که دو مساله اصلی را در خود نهفته دارد :

۱- افزایش نرخ بیکاری

۲- کاهش اعطای تسهیلات و اعتبارات
ایندو باعث میشود که در آینده وضعیت رکود اقتصادی
به شکلی فاجعه بار تشدید یابد و این می تواند وضعیت را بدتر و بدتر کند!!!
از این رو باید ببینیم برای کنترل این وضعیت وخیم آمریکا چه کار کرده؟!!!

 

کنگره آمریکا، دو تریلیون دلار پول را الان مصوب کرده که این پول را در اختیار اقتصاد کشور بویژه بنگاههای کوچک و مستقیما به کارگران و کارمندانی که از نظر مالی ضعیف هستند پرداخت شود!! با این کار سیستم اقتصادی در زمان قرنطینه و رشد کرونا تا پس از آن به مشاغل کوچک این اجازه را می دهد تا تقاضای کافی برای خرید و ازبین نرفتن آنها وجود داشته باشد و دولت حقوق این کارکنان و پرسنل را پرداخت می نماید تا بیکاری پساکرونا، اقتصاد کشور را نابود نکند، به این امید که پس از عبور از این بحران بعدا از طریق سیاست مالی آن را به خزانه دولت برگرداند(اخذمالیات) البته پیش‌بینی انها این بوده که حداکثر تا خرداد ماه این مشکل (کرونا) را حل و جمع کنند و اگر این اتفاق نیفتاد نه تنها آمریکا بلکه هیچ کشوری در دنیا نمیتواند وضعیت اقتصادی مردم را، بهبود دهد و اینکه اگر کمک قابل توجهی به مردم ننماید، این باعث خواهد شد که پس از کرونا اقتصاد کشور پیشرفته ای مانند آمریکا نابود شود!!

حال خودتان حساب کار کشورهای دیگر داشته باشید.
در نتیجه آنها الان حاضرند چنین پول عظیمی را (۲ تریلیون دلار برای همین دو ماه) به اقتصاد کشور تزریق و به مردم خود دهند تا این چرخه باطل را دور زده و بشکنند!!
این وضعیت شباهت زیادی به بحران ۱۹۲۹ تا ۳۳ دارد ولی با این تفاوت که در آنجا جان مینارد کینز تاکید می کرد که پول مفت به کسی ندهید(حتی درقبال چاله کندن پول بدهید) ولی امروز به دلیل کرونا باید حتی بدون هیچ فعالیتی دولت پول را تزریق کند و به دست مردم بدهد، اگر می خواهد اقتصادش و جامعه اش متلاشی نشود!!!

 

سئوال اساسی این هست که ما در کشور خودمان چه سیاست اقتصادی را پیشه خواهیم نمود؟ آیافکری به حال بنگاهها و مشاغل کوچک که اصولا مربوط به خانواده های کم درآمد و پر جمعیت کشور است کرده ایم؟

 

مشاغل مختلف از بین خواهند رفت بسیاری از بنگاههای اقتصادی و شرکت‌ها کارکنان خودشان را بی‌کار خواهند کرد!! و ممکن است برای این قشر معیشت و ظرفیت اقتصادی کاملا متوقف شود و این توقف منجر به آن خواهد شد که حتی شاید سال‌ها بعد از اینکه کرونا هم جمع شد این مشاغل را نتوانید برگردانید چرا که صاحبان آن مشاغل سرمایه ای برای ورود به بازار نداشته و عموما به طبقه فقیر پرتاب خواهند شد، در چنین شرایطی اقتصاد بسیار بی رحم عمل خواهد کرد!!! در نتیجه این همه پول که آمریکا در نظر دارد به اقتصادش تزریق نماید، بی دلیل نیست و بزرگترین اقتصاد دانان در این تصمیم دخیل بوده اند و این تفاوت در واقع بین کشورهایی است که نگاه عمیق و استراتژیک به مسئله اقتصاد پسا کرونا دارند است با آنهایی است که هیچ توجهی به این قضیه ندارد!!
به طور کلی دوره حضور ویروس هرچه بیشتر باشد وضعیت برای اقتصاد بسیار وخیم تر خواهد شد ، یعنی باعث می شود خانه نشینی مردم بیشتر طول بکشد،

که خود باعث تشدید بیکار می گردد، و این خود باعث اعطای تسهیلات کمتر از طرف بانکها و موسسات مالی شده که ادامه آن رکود را عمیق تر می کند و باعث می شود دوره خروج رکود بیشتر شود!!! (یک دور باطل)

که انشاالله ما هم نگاه استراتژیک و آینده نگرانه به این قضیه داشته باشیم و اینکه در حین، و پس از کرونا، با این معضل و رکود اقتصادی چگونه برخورد خواهیم کرد؟!!! و تا دیر نشده اقدامات مناسب را هرچه زودتر عملیاتی کنیم.


تعداد نظرات: ۰
ارسال نظر

جدیدترین خبرها
بالا